Luxemotor-Nomadisch, geschiedenis van een bijzonder schip
Een luxemotor is een type schip, dat met het invoeren van de verbrandingsmotor in de scheepvaart ontwikkeld werd. In de traditionele zeilschepen was meestal geen plaats voor een dergelijke motor. Vaak loste men dit op door motorscheepje, een zgn. opduwer, te laten bouwen die achter het schip werd vastgemaakt en zo de voortstuwing verzorgde. Uiteindelijk werd er een totaal ander schip ontworpen, waar ruimte was voor een motor onder het stuurhuis. Om de schroef voldoende rendement te geven werd ook een andere vorm van het achterschip noodzakelijk.
Dat gaf weer de mogelijkheid om achter het stuurhuis een ruime kajuit te bouwen. Zo ontstond er een gerieflijke accommodatie en samen met een geheel andere wijze van sturen, met een stuurrad in plaats van een helmstok, kreeg men een mate van comfort, die in de schipperij niet bekend was. Dit type schip kreeg dan ook al snel de naam “luxemotor”. De Nomadisch is als “varend monument” opgenomen in het Register Varend Erfgoed Nederland (RVEN). Deze status is verleend vanwege de authentieke staat van het schip en de aanwezigheid van de oorspronkelijk ingebouwde Nering-Bögel motor.
Faillissement van de werf tijdens de bouw
In 1928 hebben Jan Veldman en zijn echtgenote Tijtje van der Wijk opdracht gegeven aan de scheepswerf Thiecke in Martenshoek tot de bouw van een luxemotor.Tijdens de bouw van het schip kwam de werf in financiële problemen en moest men het faillissement aanvragen. De rechtbank heeft toen besloten, omdat er al méér dan 90% van de bouwkosten was betaald, dat Jan Veldman samen met z’n oudste zoon Hendrik en de werfbaas, het schip mochten afbouwen en te water laten. Zoon Berend was op dat moment 3 jaar oud.
Toen op 8 juni 1944 Jan Veldman in Hengelo aan een hartstilstand overleed, ging Berend zelfstandig met het schip varen, in dienst van zijn moeder Tijtje. Op 1 juni 1950 werd Berend enig eigenaar van het schip. Er werd jaren vracht gevaren, totdat er in het midden van de vorige eeuw een vraag naar grotere laadruimtes ontstond. Toen werd besloten de holte van het schip te vergroten, door het gangboord omhoog te brengen. De werkzaamheden vonden plaats bij fa. Hicken in Groningen. Dit bedrijf installeerde meestal motoren in binnenvaartschepen, maar af en toe werden er ook andere klussen gedaan.
Ook op zee
Omdat er met de “Nomadisch” ook op zee werd gevaren, besloot men in 1963 de accommodatie te verhogen en de ramen van de kajuit te vervangen door patrijspoorten. Dit werd gedaan door smederij en stelmakerij Lubbers, die gevestigd was aan het Winschoterdiep, tussen Sappemeer en Zuidbroek. Volgens dhr. Veldman was deze Lubbers een uitstekend vakman en zou hij ook de betimmering van de accommodatie ter hand nemen.
Doordat Lubbers het echter zo druk kreeg met de fabricage van stalen stuurhutten heeft Veldman de aftimmering zelf uitgevoerd.De “Nomadisch” heeft door heel West-Europa gevaren. Er werd van alles vervoerd, zoals stukgoed, hout, stenen, enz. Eén vracht springt er uit en wel het transport van het beeld “De Waalpalen”, dat thans in de Rembrandtlaan in Hoogezand staat.
Fotogalerij
Volledig Certificaat van Onderzoek (CvO)
Om te voldoen aan de eisen voor de verlenging van het certificaat, zijn een marifoon en een AIS-systeem geïnstalleerd, waarmee men een schip kan traceren. In het droogdok in Groningen werd het grootste gedeelte van de bodem “gedubbeld” .
Het schip beschikt nu weer voor lange tijd over voldoende bodemdikte. Met deze certificaatverlenging is de “Nomadisch” weer voor jaren geschikt voor de vrachtvaart.
Technische gegevens ms. Nomadisch
- Scheepstype: Motorvrachtschip (luxemotor)
- Europanummer: 03040435
- Bouwjaar: 1928
- Bouwwerf: Scheepswerf Thiecke in Martenshoek
- Kadasternummer: 435 B. Winsch. 1928
- Tonnage: 115 ton en na de verhoging van de holte 141 ton
- Afmetingen: Lengte: 27,30 meter, breedte: 5,08 meter.
- Holte bij bouw: 1,63 meter
- Holte na verhoging: 1,87 meter
- Motor: Nering-Bögel
- Motortype: EM2
- Vermogen: 50 pk
- Motornummer: 295
ANBI
De Stichting Nomadisch is door de Belastingdienst aangemerkt als Culturele ANBI.
Voor donateurs en sponsoren van culturele ANBI’s geldt een extra giftenaftrek. Particulieren mogen in hun aangifte inkomstenbelasting een gift aan een culturele ANBI vermenigvuldigen met 1,25 en als gift aftrekken. Ondernemingen die onder de vennootschapsbelasting vallen, mogen 1,5 keer het bedrag van een dergelijke gift aftrekken in de aangifte vennootschapsbelasting.
De ANBI gegevens zijn hier te downloaden.
Contact
Bezoekadres:
Noorderstraat 308, 9611 AT Sappemeer
Correspondentieadres:
Jan Sangerslaan 14, 9601 BA Hoogezand
Tel: 06 234 598 27
Email: info@luxemotor-nomadisch.nl
Deze website is mede mogelijk gemaakt door de Stichting Boerderijmuseum Duurswold.
Ontwerp: Smartmobiletour.nl